De provincie Zuid-Holland gaat jaarlijks structureel acht miljard euro investeren om het stroomnet ‘bij de tijd’ te brengen. Wel waarschuwt de provincie dat de werkzaamheden overlast gaan geven. “Eén op de drie straten zal open moeten in de komende jaren”, zo stelt de provincie.
Het bestaande stroomnet komt steeds meer onder druk te staan. We gebruiken namelijk steeds meer elektriciteit: we rijden meer elektrisch, woningen gaan van het gas af en ook bedrijven worden meer afhankelijk van stroom.
Voor netbeheerders is die zogeheten elektrificatie sneller gegaan dan verwacht. Voor grootverbruikers, zoals bedrijven of instellingen als scholen, betekent dit vaak al dat ze moeten wachten voordat ze aangesloten kunnen worden.
‘Er hoeft maar dít te gebeuren…’
Volgens Gedeputeerde Beren Potjer (GroenLinks-PvdA) staat de klok al op twee voor twaalf: “Er hoeft maar dít te gebeuren, of de seinen staan hier ook op rood. Het is dus niet zozeer de vraag óf maar meer wannéér Zuid-Holland met netcongestie te maken krijgt.”
Om het stroomnet weer bij de tijd te brengen, begint de provincie vanaf 2025 met jaarlijks acht miljard euro te investeren in het stroomnet. Dikkere en slimmere elektriciteitsleidingen worden aangelegd en elektriciteitsstations worden bijgebouwd om ervoor te zorgen dat de stroomvoorziening voor bestaande en nieuwe klanten gegarandeerd blijft.
Aanpak kan leiden tot overlast
De aanleg van nieuwe leidingen en elektriciteitsstations zal ook merkbaar zijn voor gemeenten en hun inwoners, zo waarschuwt de provincie. “Eén op de drie straten zal open moeten in de komende jaren”. Dit zal daarom de nodige overlast geven. Ook de ruimte die nodig is voor de plaatsing van alle nieuwe elektriciteitsstations zal een opgave zijn voor de gemeenten.
In een reactie aan CKZ Vandaag laten de gemeenten Zuidplas, Krimpen- en Capelle aan den IJssel weten het belang van de investering in te zien. Het vergt ook de nodige samenwerking tussen netbeheerders, gemeenten en provincie. Wethouder Wybe Zijlstra (Zuidplas) laat weten: “Wij zien en erkennen hoe belangrijk deze opwaardering is en willen graag een succes maken van de samenwerking tussen TenneT, de provincie en gemeenten.”
Om overlast te beperken zeggen alle drie de gemeenten in gesprek te zijn met verschillende partijen om – waar mogelijk – werkzaamheden aan het stroomnet te combineren met ander werk. Overigens nuanceert Capelle aan den IJssel dat ‘één op de drie straten’ opengebroken gaat worden komende jaren: “De energietransitie en de aanpassing van het energienetwerk brengen veel werk met zich mee de komende jaren. Het is echter onzin dat één op de drie straten op korte termijn en tegelijk worden opengebroken.”
‘Of het genoeg is, is de vraag’
Hoewel er fors geinvesteerd gaat worden, is de vraag of dit genoeg zal zijn op het oog met de energietransitie. In 2050 moet de energievoorziening vrijwel volledig zijn overgegaan op hernieuwbare bronnen in plaats van fossiele brandstoffen. Dit vraagt daarom een nog intensiever gebruik van het stroomnet.
Op de vraag aan de drie gemeenten of de investeringen voldoende zullen zijn met het oog op de energietransitie, volgen wisselende antwoorden. De gemeente Zuidplas zegt dat het nog onbekend is of het elektriciteitsnet genoeg voorbereid zal worden voor de klimaatdoelstellingen van 2050: “Veel hangt af van de toekomstige warmteoplossingen en andere (slimme) energieoplossingen. Bijvoorbeeld: een warmtenet vraagt minder energie. Ook zijn er slimme oplossingen op het gebied van ‘verbruiken opwek combineren’ die op korte en lange termijn ontwikkeld worden.”
Ook Capelle aan den IJssel zegt dat de komst van warmtenetten (stadsverwarming) belangrijk zijn voor het behalen van de doelstelling: “Daar moet de Rijksoverheid in investeren. Zonder warmtenetten is er voor de overstap van aardgas naar duurzame warmte teveel elektriciteit nodig en nog meer investeringen in het elektriciteitsnet.”
Waar Capelle aan den IJssel en Zuidplas toekomst zien in de warmtenetten, is dat voor Krimpen aan den IJssel een ander verhaal: “Anders dan bij een groot aantal andere gemeentes in de provincie Zuid-Holland is het niet de verwachting dat er een aansluiting komt op de restwarmte uit het Havengebied.” Mede hierdoor noemen ze de impuls belangrijk en zijn ze er blij mee, maar vragen ze zich wel af of het voldoende is: “Of het genoeg is om de problemen op te lossen, is nog de vraag. Ook komt de investering te laat, aangezien opwaardering van het elektriciteitsnet langdurende processen zijn en er op steeds meer plekken problemen ontstaan.”
Om toch al voor te bereiden, probeert Krimpen aan den IJssel bewoners nu al te stimuleren om energiezuinigere stappen te zetten. De gemeente is ook in gesprek met ondernemers in het Stormpoldergebied om te kijken naar mogelijkheden als bijvoorbeeld een ‘energiehub’. “Zodat ondernemers onderling zelf-opgewekte elektriciteit kunnen uitwisselen, zonder het net te belasten”, aldus de gemeente. Daarnaast probeert de gemeente ook andere manieren te vinden om duurzame energie op te wekken.