De belangstelling voor de informatieavond voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen op het bedrijventerrein de Kleine Vink aan de rand van Nieuwerkerk aan den IJssel was bijzonder groot. Ondernemers van het bedrijventerrein waren door de gemeente per brief uitgenodigd.
De ondernemers zijn door de gemeente Zuidplas overrompeld toen zij afgelopen week te horen kregen dat op kavel 13 van de Kleine Vink – dat naast de sporthal braak ligt – gebruikt gaat worden voor de huisvesting van Oekraïense vluchtelingen.
Burgemeester Han Weber opende de avond met de woorden dat hij blij was dat er zoveel belangstelling was voor de informatieavond. Hij begon zijn verhaal dat er meer opvangplekken binnen de gemeente Zuidplas gerealiseerd moeten worden. De oorlog is nog in volle gang en het lijkt er nog niet op dat hier snel een einde aan komt.
“We moeten dan ook alles doen om ervoor te zorgen dat deze vluchtelingen op een waardige manier worden gehuisvest”, sprak Weber. “Helaas is de beschikbare ruimte in Zuidplas beperkt.” Samen met het college is gekeken naar de best haalbare oplossing. Dat lijkt voor het college het braakliggende stuk grond te zijn op bedrijventerrein de Kleine Vink. De gemeente is ook eigenaar van de grond.
Wethouder Willem Schuurman kwam na Burgemeester Han Weber aan het woord. Hij gaf aan dat het noodzakelijk is dat de gemeente moet kijken naar de huisvesting van vluchtelingen. “Dit is nodig omdat de gemeente een taakstelling vanuit de Veiligheidsregio heeft gekregen om meer vluchtelingen opvang aan te bieden. Gemeenten moeten uiteindelijk ruimtes organiseren. Er komt heel veel meer bij kijken dan alleen een locatie regelen. Het moet een fatsoenlijke huisvesting zijn”, zo legt hij uit. De gemeente stelt de verwachting dat tot voorjaar van 2025 er voldoende plekken moeten zijn.
Schouders eronder zetten
Wethouder Schuurman geeft aan dat het nodig is om met elkaar de schouders eronder te zetten. Dat komt ook omdat op andere plekken in Zuidplas, maar ook elders in de regio, locaties mogelijk dicht gaan. De gemeente wil daarom dat de nieuwe opvanglocatie voelt als een thuis in plaats van een tijdelijk heenkomen. In de Oase wordt gekookt, en op de nieuwe huisvesting moeten ze dat ook zelf kunnen doen. De Oase is snel opgezet, dus met losse kamers met gezamenlijke ruimtes. Zo staan er stapelbedden en leef je meer in een soort hotel-omgeving. “Het gevoel van een eigen veilige plek is er niet voor iedereen”, stelt Schuurman.
De gemeente hoopt dat de opvang korter zal zijn dan nu wordt geschat. Het gebouw dat er moet komen, moet na gebruik weer te demonteren zijn en elders in het land ingezet kunnen worden. Het gebouw wordt dan ook opgebouwd uit units die in een fabriek worden gebouwd, en geschakeld aan elkaar één groot wooncomplex kunnen vormen.
Haalbaarheidsonderzoek
Projectleider Karel Smits geeft aan dat er een projectgroep is opgestart. Deze is sinds november van 2022 actief. Met deze groep is een haalbaarheidsonderzoek gestart, waarbij is gekeken naar een aantal belangrijke punten. Zo moet er sprake zijn van een woonconcept, is er controle op de sociale veiligheid, verkeersveiligheid, en wat je als gebouw kunt neerzetten. Op al deze punten is het projectteam positief gebleken, aldus Smits.
Hoe gaat het gebouw er dan uitzien?
Omdat de gemeente praat over een woonconcept komen er eigenlijk kleine appartementen. In het gehele gebouw, welke maximaal drie woonlagen hoog zal worden, verrijzen 41 appartementen. Deze bestaan uit een studio voor twee personen en appartementen voor vier tot zes personen. Deze laatste hebben aparte slaapkamers, zodat de opvanglocatie echt als een thuis voelt. Voor elke persoon is ongeveer twaalf vierkante meter woonoppervlakte berekend.
De gemeente maakt gebruik van units die elders worden gefabriceerd. Deze units kunnen in enkele dagen worden geplaatst door de aannemer. Na plaatsing moet alleen de buitenruimte en de units zelf worden ingericht. De gevel van de units wordt bekleed met een houtmotief. Dit moet ervoor zorgen dat de komst van het complex het bedrijventerrein niet doet verpauperen.
Bij het complex wordt ook een centrale binnenruimte gerealiseerd. Het krijgt een tuin en een fietsenstalling. Er komen gezamenlijke ruimtes en als ze buiten willen leven, is er ook een overkapping in het plan opgenomen. Zo kunnen de bewoners met hetzelfde verleden ook samen bij elkaar komen.
Er een haag geplaatst en er wordt rondom het gebouw groen aangelegd. Omdat driekwart van de vluchtelingen in de Oase inmiddels werkt, worden er volgens de gemeente ook 27 extra parkeerplaatsen gerealiseerd. De kans bestaat dat zij ook een auto zullen gaan aanschaffen als huisvesting langer noodzakelijk is.
Kosten
Het gehele project kost ongeveer 6,8 miljoen euro. De gemeenteraad beslist op vrijdag 14 februari of dit geld beschikbaar wordt gesteld. De gemeente Zuidplas doet de voorfinanciering van het project. Een groot gedeelte van dit bedrag kan bij het Rijk gedeclareerd worden, legt Schuurmans uit. Daarnaast is er rekening gehouden met de restwaarde van het wooncomplex. Als deze na de taakstelling overbodig is, kan het gebouw worden verkocht aan een andere gemeente. Uit het potje voor de inwoners van Zuidplas komt het geld in ieder geval niet, zo werd tijdens de informatieavond benadrukt.
Ondernemers voelen zich niet betrokken
Na de toelichting kwamen de ondernemers aan het woord. Zij uiten voornamelijk zorgen over de verkeersveiligheid. Dat zou ernstig tekort schieten op het bedrijventerrein. De bedrijven worden de gehele dag bevoorraad door – soms zwaar – vrachtverkeer, maar ook de vele koeriersdiensten die flink hard over het terrein rijden, aldus meerdere ondernemers. Dat maakt het vooral voor spelende kinderen overdag ontzettend gevaarlijk. Weggebruikers van het terrein verwachten namelijk geen spelende kinderen die achter auto’s vandaan kunnen komen, zo wordt gesteld.
Ook op het gebied van sociale controle zijn de ondernemers het niet helemaal eens met de gemeente. Alleen in de avonden en weekenden wordt de sporthal en het voetbalveld gebruikt door sporters. Na 22.00 uur in de avond is er niemand meer. Nu al zou er meermaals zijn ingebroken bij bedrijven en gebeuren er op de parkeerplaats praktijken die het daglicht niet kunnen verdragen.
Komst van locatie begrijpelijk
Iedereen in de zaal is het ermee eens dat de gemeente de vluchtelingen uit Oekraïne moet helpen. De vraag blijft echter of het industrieterrein hier wel de meest geschikte plek voor is. “Ze moeten immers ook boodschappen doen, en even naar het winkelcentrum is een behoorlijk eindje lopen”, stelt een verontruste ondernemer.
De ondernemers willen samen met de gemeente kijken naar de punten die ze hebben aangehaald, zoals de controle op sociale veiligheid en de verkeersveiligheid. De recent aangelegde drempels op de Laan van Avant-Garde hebben nauwelijks effect, menen de ondernemers. Ook moet er volgens hen gelijk gekeken worden of het niet beter is om de veiligheid op het terrein te verbeteren, bijvoorbeeld met camerabewaking. Ondernemer Krabbedam roept tijdens de avond iedereen op om zich aan te melden bij de WhatsApp-groep om een soort VVE, maar dan voor bedrijven op te richten. Vanuit daaruit menen ze dat met de gemeente overeenstemming kan worden bereikt.
De burgemeester vraagt om begrip: “de ideale locatie is het niet, maar er moet water bij de wijn.” Hij benadrukt verder dat het tijdelijk is en geeft aan dat verkeersveiligheid extra onderzocht zal worden. Wethouder Schuurman geeft aan dat er met het ontwerp rekening wordt gehouden met de wensen van de ondernemers: “Het moet netjes en verzorgd blijven, daar wordt in de uitwerking goed naar gekeken.”
De Oase
Het contract met de huidige pandeigenaar voor opvanglocatie de Oase loopt in oktober van dit jaar af. Het is nog niet bekend of de locatie beschikbaar blijft voor de opvang van vluchtelingen. Wethouder Schuurman zegt rekening te houden met alle scenario’s. Het kan best zo zijn dat – mocht de locatie geopend blijven – deze gezinnen in het nieuwe complex worden gehuisvest. Bij het dichtgaan moet er ongeveer 60 – 80 opvangplekken elders gevonden worden. De gemeente heeft immers een taakstelling waar het aan moet voldoen.
Ondernemers vragen zich af of de gemeente kan beloven dat de locatie echt maar drie jaar blijft staan. Hierop kon niet direct antwoord worden gegeven. Dit is namelijk afhankelijk van de taakstelling die gemeente krijgt opgedragen. De oplevering van het pand is eind 2023, dat betekent dat deze er tot medio 2026 blijft staan.
